İyi Olma Halini (well-being) Destekleyen En Önemli Özellik

Bu yazıyı yazmayı çok uzun zamandır istiyordum en doğru zaman bugünmüş. Yıllardır anlatmaya çalıştığım pek çok soyut olarak algılanan uygulama sürecini – ki bunlardan bir tanesi bugünkü konumuz – bu yazıdan sonra bilimsel kanıtlar ışığında daha yüksek sesle ve her türlü faydasını vurgulayarak anlatabileceğim ve dolayısıyla siz de anlatabileceksiniz.

2012’de koçluk eğitimimi alıp uygulamaya başladıktan sonra sadece eylem çözümü (zihin ve biraz da beden ) üzerine kurulu klasik koçluk süreçleri beni tatmin etmemeye başlamıştı. Mesleğin adı yaşam koçluğuydu ama yaşamın tek bir bölümüne yönelik uygulamaları esas alıyordu. Ve aslında okuldaki sol beyin odaklı eğitimin hayat süreçlerinde rehberle uygulanan pratik versiyonu gibiydi.

2014′ te artık bu süreçlerin içine ruhun, inançların ve kalbin de katılması gerektiğini düşünüp, okumaya ve eğitimler almaya başladım. Süreç ilerledikçe o zamana kadar tıpkı sadece bir gözü kullanarak hayatı görmeye çalışmak gibi, ben de sadece 5 duyu organlarım ve zihinsel tanımlamalarla hayatı anlamaya çalıştığımı fark ettim. Diğer gözümü de kullanmaya kararlıydım. Varlığını bildiğim ama çoğu kez koşullanmalardan dolayı sesini bana duyuramayan sağ beynimi ve kalbimi yani sezgisel tarafımı da kullanmalıydım. Bunun için en önemli temel uygulama meditasyondu. 1 yıl kıvrandım; yapamadım, konsantre olamadım ama vazgeçmedim ve başardım. Bugün meditasyonlar hazırlayıp hem kişiye özel hem de bütüne uygun olarak paylaşımlar yapmaktayım. (Bunlardan birini deneyimlemek için buraya tıklayınız)

Sonraki süreçte çekirdek inanç çalışmaları, çekim yasası, şükür etmek, akışta olmak, kalp zihin dengesi gibi tanımlar hayatıma girdi. (Joe Dispenza, Deepak Chopra, Esther Hicks, Echart Tolle, Darel Rutherford, Mike Dolley…) Ve artık tatmindim. Bize bahşedilen bütün güçlerimizi kullanarak hayatta yol almaya başladım- Zihin (Sağ ve Sol Beyin), Kalp ve Beden

Bütün bu süreç boyunca okuduğum eğitimini aldığım tüm öğretilerde gördüm ki her şey şükür enerjisinde olmak ile mümkündü. İlk önce mevcut durumundan dolayı minnet dolu olacaktın sonra daha iyisine niyet edip uygun frekansta olup istediğin şey ile aynı enerjiye ulaşınca yaratımın zaten gerçekleşecekti.

Bu uygulamaları direk koçluk süreçlerime dahil ettim. Danışanlarımla çalıştığım süre boyunca onlara bu konu ile ilgili ödevler verdim. Ve sonuç harikaydı. Dönüşüm ve en iyi versiyonunuza adım atmanın anahtarı ŞÜKÜRDE olmaktı….

İşte bugünkü yazımda sanki spiritüel ya da dini bir öge gibi görünen şükretmek, minnettar olmak, razı olmak gibi kavramlar üzerine yapılan bir araştırmadan, bir deneyden bahsedeceğim. Pratikte zaten deneyimlediğim ama zihinde kalıp ispat isteyenlere anlatamadığım ŞÜKÜR ENERJİSİ ‘nin nasıl da insanı en iyi hali ile buluşturduğunu bilimsel kanıtlarla anlatacağım.

Hadi o zaman sizi daha fazla sabırsızlandırmadan başlayalım…

İlk olarak bu meşhur iyi olma hali, refah diye dilimize çevrilen Well-Being kavramını açıklayalım. Onu, insanların hem kişisel hem de sosyal düzeyde nasıl hissettiği ve hayatlarını bir bütün olarak nasıl değerlendirdikleri olarak tanımlayabiliriz. Sadece bedensel iyilik değil aynı zamanda ruh ve zihin olarak iyi olma halini kapsar.

İyi olma halinin anlamı çok boyutludur

Bu temel unsurlarda bir denge olmadan genel bir refah elde edilemez.

• Fiziksel  Bu, vücudumuzun işleyişini etkileyen yaşam tarzı seçimlerini içerir. Ne yediğimiz ve ne kadar aktif olduğumuz fiziksel sağlığımızı etkileyen her şeydir.
• Duygusal ya da psikolojik  Bu, günlük yaşamla başa çıkma yeteneğimizdir ve kendimiz hakkında nasıl düşündüğümüzü ve hissettiğimizi yansıtır.
• Sosyal  Aidiyet ve sosyalleşme duygusunu hissetme derecemizdir. Başkalarıyla iletişim şeklimiz, ilişkilerimiz, değerlerimiz, inançlarımız, yaşam tarzlarımız ve geleneklerimiz, sosyal refahın önemli faktörleridir.
• Manevi. Bu, yaşamdaki anlamı ve amacı deneyimleme ve bütünleştirme yeteneğidir. İç benliğimize, doğaya ve hatta daha büyük bir güce bağlanarak gerçekleştirilir. (spiritüel ve sağ beyni aktif eden uygulamalar)
• Entelektüel. Zevkli ve başarılı bir yaşam sürmek için bilgi ve becerilerimizi genişletmemize yardımcı olduğu için entelektüel zindelik kazanmak ve sürdürmeyi içerir.
• Ekonomik. Kısaca ekonomik sağlık, temel ihtiyaçlarımızı karşılama ve bir güvenlik duygusu hissetme yeteneğimizdir.

Şimdi de çalışmadan bahsedeyim ;

Pozitif psikoloji alanının kurucusu Martin Seligman kitabında, refahın beş temel unsurunun olumlu duygu(positive emotion), bağlılık – adanmışlık(engagement), ilişkiler(relationship), anlam(meaning) ve başarılar(achivements) olduğunu savunmuştur. (P.E.R.M.A.)

Pozitif psikoloji alanının temel ilkesi, refaha giden yolun en güçlü yönlerinizi beslemekten geçtiğidir. Ancak akla şöyle bir soru gelebilir :  Hangi güçlü karakter özelliği iyi olma halini en çok destekler ? 

Bu sorudan yolan çıkan bir araştırma projesinde 18-71 yaş aralığındaki (ortalama yaş = 36) 517 kişi üzerinde içe dönüklük ölçeği kullanarak veriler toplandı.

Değerlendirme sonucunda PERMA’nın beş unsurunun tümünün birbiriyle çok güçlü bir şekilde ilişkili olduğu ölçüldü. Öğelerden birinde (örneğin, olumlu duygular) daha yüksek puan alma eğiliminde olan kişiler, diğer öğelerden (ör. bağlılık, olumlu ilişkiler, anlam ve başarı) daha yüksek puan alma eğilimindeydiler ya da öğelerden birinde daha düşük puan alma eğiliminde olanlar ayrıca diğerlerine göre daha düşük puan alma eğilimindeydi. PERMA‘nın beş unsurunun tümü birbiriyle çok güçlü bir şekilde ilişkili olduğundan, hepsi tek bir değişkene indirgendi. Bu da refahın bu beş göstergeyi temsil eden gizli bir faktör olduğu fikrini yansıtıyordu. 

Bu gizli faktörleri bulmak için 24 karakter gücünden (aşağıdaki tabloda görebilirsiniz) faydalanıldı.Neredeyse  hepsi anlamlılık düzeyinde iyi olma hali ile bireysel olarak ilişkilendirilmişti. Biri hariç hepsi; o da TEVAZU (daha sonra bu konuya değineceğim )

Refahla en güçlü ilişkili olan ilk üç karakter gücü şunlardı:

Umut

Minnettarlık

Sevgi

İyi oluşla en az  ilişkili olan (ancak yine de istatistiksel olarak anlamlı olan) son üç karakter gücü  şöyleydi:

İhtiyat

Yargılama

Öz Denetim

Dolayısıyla, pozitif psikolojinin temel ilkelerinden biri desteklenmişti: Kişisel güçlü karakter özelliğini geliştirmek, refahın öngörüsüdür. 

Daha sonra, araştırmacılar diğer güçlü yanları da hesaba katarak, hangi güçlü karakter özelliğinin iyi olma halinin tek başına göstergesi olduğunu hesaplamak istedi.

24 güçlü karakter özelliğimin tümü arasında, iyi olma halinin en anlamlı bağımsız pozitif destekçileri Minnettarlık (şükürde olmak ) ve Öğrenmeye Duyulan Sevgiydi. Sadece minnettarlık ve öğrenme sevgisini hayatınızda var etseniz bile, bu iki özellik kendi başlarına refahın bağımsız öngörücüleri olduklarını görebilecektiniz.

Çalışmanın en net ortaya çıkardığı, iyi olma halinin en güçlü karakter özelliği ise Minnettarlıktı – yani şükürde olmak.

Şimdi gelelim şaşırtıcı sonuca ;

Çalışmanın sonucunda, tüm güçlü karakter özelliklerinin refahı eşit derecede desteklemediği tespit edildi. Elbette bu çalışmadan bunlardan herhangi biri dışlanmalı sonucu çıkmamıştı, ama çoğu insan tarafından çok değerli bir karakter özelliği olarak kabul edilen Tevazu için sonuç şaşırtıcıydı. Çünkü bu özellik iyi olma halini desteklemesi ile ilgili anlamlı bir ilişki ortaya koymamıştı. Ülkemizde ve dünyanın pek çok yerinde tevazu kişide olması gereken güçlü bir özellik olarak kabul görmektedir. Ancak, iyi olma halinin çok iyi bir destekçisi olmadığı ortadaydı. Sanırım bu sonuç ‘Gereksiz tevazu vasattan nasihat dinletir’ sözünü destekliyor gibi ne dersiniz? Önemli olanın kişinin kendini iyi tanıması ve güçlü yanlarına sahip çıkıp, kabul ve sevgi görmek adına gereksiz tevazu ile kendi özelliklerini hakkettiklerinden daha aşağıda bir noktaya koymamasıdır.

Tüm bunları toparlayacak olursak Şükürde olmak çok önemli bir oluş halidir. Bu sizi kurban psikolojisinden çıkarır hayatınızın sorumlusunun siz olduğunuzu hatırlatır. Yaşadıklarınızın karşıdaki kişinin, şartların ya da çevrenin bir sonucu değil de sizin yansımanızın, inançlarınızın ve hakim frekans düzeyinizin sonucu olduğunu söyler. Sorumluluğu bir kere kabul ettiğinizde emin olun hayat çok daha özgürce ve minnettarlıkla geçer. Bunu hem kendimde hem danışanlarımda defalarca gözlemledim ve bu sebeple size de kesinlikle tavsiye ederim. Bunun için; her gün sabah kalktığınızda ve gece gün biterken o güne dair aklınıza ilk gelen şükür cümlesini yazın. Sonrasında göreceksiniz liste uzayacak ve şükredecek ne kadar çok şeyiniz varmış görüp şaşıracaksınız. Ama önemli bir noktanın da altını çizmek istiyorum ; Şükredip bırakmayın lütfen dahasına niyet edin. Kaynakta bol, istemek açgözlülük değil! Yeter ki istekleriniz hem sizin hem de bütünün faydasına olan şeyler olsun …

Yazıda bahsi geçen diğer bir konu da Güçlü Karakter Özellikleri. Peki bunları nasıl tespit edebilirsiniz ? Eminim aklına bu soru gelen olmuştur. Kendimden bir örnek verecek olursam ; Benim 5 güçlü karakter özelliğim : Sevgi – Güzelliği ve Mükemmelliği Takdir etme – Dürüstlük – Öğrenmeye duyulan sevgi ve Spiritüellik.

Siz de kendi karakter güçlerinizi öğrenmek isterseniz benimle iletişime geçebilirsiniz. Kişi bu özelliklerini öğrenip onları besleyecek bir hayat sürdüğü sürece iyi olma halini yaşama ihtimalini arttıracaktır. Ama diyelim ki herhangi bir tespit içine girmediniz ama yine de iyi olma halini yaşamak istiyorsanız, bu yaşama Şükür Enerjisinde olmak ve Öğrenmeye Duyulan Sevgi ile başlayın.

Yeter ki en iyi versiyonunuzu hak ettiğinizi ve ona ulaşabileceğinizi farkına varın

Sonsuz Sevgilerimle

NiA